Ngành Ngân hàng có từ rất lâu đời, nó luôn đứng vững trên thị trường Việt Nam. Sự phát triển của ngành ngân hàng Việt Nam được đánh dấu từ sự ra đời của NHNN Việt Nam vào ngày 06/05/1951. Với những nỗ lực và quyết tâm vượt bậc, ngành Ngân hàng đã đạt được những kết quả tốt đẹp. Trong thành tựu chung của đất nước Việt Nam có đóng góp rất quan trọng của ngành Ngân hàng. Với vai trò huyết mạch của nền kinh tế, ngành Ngân hàng đã luôn có tinh thần mạnh mẽ. Nó luôn đạt được nhiều thành công lớn trên thị trường. Vào cuối năm 2019 đến nay, thị trường kinh tế gặp không ít khó khăn bởi bị ảnh hưởng của dịch COVID-19. Tuy nhiên, nhóm ngành Ngân hàng vẫn được đánh giá cao, nó vẫn có thể được những thành công.
Hoạt động của ngành ngân hàng là gì?
Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng không bị hạn chế phạm vi thực hiện nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng như các tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Tổ chức tín dụng là ngân hàng được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng. Và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan đến ngân hàng. Còn tổ chức tín dụng phi ngân hàng không được nhận tiền gửi không kì hạn. Hơn nữa, không được làm dịch vụ thanh toán.
Cơ cấu chù thể hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng cũng đa dạng như: ngân hàng trung ương, các ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, các tổ chức tín dụng phi ngân hàng,… Tuy nhiên, khái niệm “hoạt động ngân hàng” thường được dùng để chỉ hoạt động kinh doanh ngân hàng. Hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh cung ứng thường xuyên một hoặc một số nghiệp vụ. Ví dụ như nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.
Nợ xấu là một mối lo ngại lớn của ngành Ngân hàng
Các chuyên gia nói gì về nợ xấu
Theo khảo sát của Vietnam Report, lo ngại nợ xấu thuộc top 5 thách thức đối với ngành Ngân hàng trong năm 2021. Tuy nhiên, sau kỳ công bố báo cáo tài chính quý II/2021 cho thấy, nợ xấu vẫn đang được kiểm soát khá tốt ở phần lớn các ngân hàng. Ở một số cá biệt còn đang sở hữu tỷ lệ nợ xấu thấp kỷ lục.
Theo các chuyên gia, tỷ lệ nợ xấu thấp, tỷ lệ bao phủ nợ xấu tăng cao là những chỉ số tích cực cho thấy sự chủ động trong quản trị rủi ro của các ngân hàng, và phần nào phản ánh tương ứng năng lực thực sự của những nhà băng đã đi đầu để tiến tới chuẩn Basel III. Điều này cũng được xem là yếu tố thuận lợi đối với các ngân hàng để giữ được đà tăng trưởng trong thời gian tới.
Liệt kê con số giảm nợ xấu của các ngân hàng
Đơn cử, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) có nợ xấu giảm 13,6% so với đầu năm. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng của ngân hàng này tăng nhanh. Nó đạt tới 13%, khiến tỷ lệ nợ xấu/dư nợ chỉ còn ở mức 0,36%. Đây cũng là ngân hàng đang có tỷ lệ nợ xấu thuộc nhóm thấp nhất hệ thống.
Đáng chú ý, Ngân hàng TMCP Kiên Long (Kienlongbank) đã ngoạn mục đạt mức giảm 73% số dư nợ xấu so với cuối năm 2020. Ngay trong quý đầu năm 2021, ngân hàng đã xử lý xong toàn bộ tài sản bảo đảm. Hoàn thành việc thu hồi nợ gốc và lãi phải thu của các khoản vay có tài sản bảo đảm là cổ phiếu của một doanh nghiệp. Điều này khiến số nợ xấu giảm mạnh. Nhất là nợ có khả năng mất vốn giảm 4 lần so với trước.
Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng đã đưa tỷ lệ bao phủ nợ xấu lên trên 100%. Thậm chí nó có thể lên đến 200 – 300%. Hiện Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank) đang là quán quân về tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt 352%. Tức là cứ 100 đồng nợ xấu thì nhà băng này dự phòng 352 đồng. Tương tự, Techcombank cũng gia tăng tỷ lệ bao phủ nợ xấu lên mức 259%. Phần trăm này tăng 88% so với đầu năm nay.
Đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số
Đặc biệt, một trong số các hành động “biến nguy thành cơ” của các ngân hàng thời gian qua là đẩy mạnh chuyển đổi số để phục vụ khách hàng. Qua đó tăng nguồn thu từ dịch vụ, bù lại những tổn thất từ mảng tín dụng. Bởi phải cắt giảm lãi suất để chia sẻ khó khăn với khách hàng.
Nhờ chuyển đổi số nhanh mà các ngân hàng cũng hái được nhiều “trái ngọt”. Như tại Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), trong 6 tháng đầu năm nay MB đã có khoảng 2,5 triệu tài khoản mới mở qua eKYC, chiếm trên 70% số lượng khách hàng mới kể từ khi nhà băng này chính thức áp dụng eKYC vào mở tài khoản. Hay tại Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB), nhờ dành nhiều nguồn lực vào ngân hàng số, các sản phẩm mang hàm lượng công nghệ và tính tự động nên lượng khách hàng đăng ký ngân hàng số của nhà băng này tăng trưởng trên 130% trong năm qua.
Ngoài ra, quá trình chuyển đổi số của các ngân hàng trong giai đoạn dịch bệnh cũng giúp ngân hàng tối ưu hóa hoạt động, kiểm soát tốt chi phí, kiểm soát chi phí trên thu nhập (CIR) tốt – một chỉ số đo lường hiệu quả hoạt động của các ngân hàng. Số lượng các ngân hàng sở hữu CIR ở mức dưới 30% khá nhiều. Bao gồm: VPBank (23,4%), BIDV (25,63%), Techcombank (28,41%), VietinBank (28,51%), SHB (28,57%), ACB (29,89%)… Riêng KienLongBank có sự cải thiện CIR ấn tượng. Nhất là khi ngân hàng này đã đưa tỷ lệ chi phí trên thu nhập từ mức cao 74,26% trong 6 tháng đầu năm 2020 xuống còn 40,14% trong 6 tháng đầu năm nay.
Ngân hàng Việt Nam được nhận định sẽ tăng trưởng trong tương lai
Hiệu quả mà các giải pháp trên mang lại
Nhờ vào những giải pháp nêu trên, dù cả nền kinh tế nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng vẫn đang trải qua rất nhiều khó khăn từ dịch COVID-19. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của phần lớn các ngân hàng vẫn được duy trì so với năm trước. Vì vậy, các chuyên gia đã không ngần ngại đưa ra những dự báo tích cực về triển vọng của ngành Ngân hàng trong tương lai.
Đặc biệt, lợi nhuận ngân hàng năm 2021 trong 3 kịch bản được Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) công bố vẫn duy trì đà tăng. Cụ thể, trong kịch bản lạc quan, MBKE ước tính tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng có thể đạt 37% so với cùng kỳ năm trước. Trong kịch bản cơ sở, lợi nhuận có thể tăng 33% (đã điều chỉnh). Trong kịch bản bi quan, lợi nhuận có thể tăng 25%.
Những dự đoán về ngành Ngân hàng Việt Nam trong thời gian sắp tới
Theo Vietnam Report, với những yếu tố thuận lợi do sự phục hồi kinh tế toàn cầu, lãi suất thấp,… Có 52,94% chuyên gia và ngân hàng nhận định ngành ngân hàng trong năm 2021 sẽ tăng trưởng khả quan. Tăng trưởng tín dụng cả năm được dự báo có thể tương đương với mức năm ngoái. Hoặc cũng có thể cao hơn mức tăng trưởng 12,13% của năm ngoái. Tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng của nhóm ngân hàng vẫn còn nhiều thách thức. Đặc biệt là khi dịch bệnh đang diễn biến khó lường, chưa được kiểm soát.
Cùng chung nhận định về triển vọng của Ngành, ông Harmander Mahal từ Ngân hàng Standard Chartered phân tích, triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam là rất mạnh mẽ. Thu nhập bình quân đầu người gia tăng sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm và dịch vụ ngân hàng bán lẻ. Tỷ lệ sử dụng công nghệ, điện thoại thông minh và Internet tại Việt Nam rất cao. Đây là lợi thế để đẩy mạnh sự sáng tạo trong lĩnh vực ngân hàng. Qua đó, ngành Ngân hàng có thể tận dụng hiệu quả các cơ hội trong thời gian tới.