Hợp đồng quyền chọn cũng là một công cụ rất lợi hại trong chứng khoán phái sinh. Thậm chí không kém cạnh gì so với hợp đồng tương lai. Tuy nhiên có rất nhiều điều về loại hợp đồng này mà có thể bạn chưa biết. Điển hình như ở thị trường quốc tế đang có rất nhiều nhà đầu tư sử dụng công cụ này. Hay hợp đồng quyền chọn chỉ được giao dịch thông qua thị trường OTC thay vì sàn giao dịch. Đặc biệt, khả năng sinh lời của loại hợp đồng này cũng khá hiệu quả. Vì vậy, mọi người đừng nên bỏ lỡ công cụ cực tiện ích này nhé. Sau đây sẽ là những gì bạn cần biết về hợp đồng quyền chọn.
Thế nào hợp đồng quyền chọn?
Hợp đồng quyền chọn (OTC) là một thỏa thuận trong đó các nhà đầu tư tham gia hợp đồng có quyền lựa chọn vị thế mua hoặc bán tài sản với một mức giá xác định trước, có thể xảy ra trước hoặc tại một thời điểm nhất định. Nghe có vẻ giống với hợp đồng tương lai, tuy nhiên với OTC các nhà đầu tư không có nghĩa vụ phải thực hiện vị thế của họ.
OTC được xem là công cụ tài chính phái sinh dựa trên nhiều tài sản cơ sở bao gồm cổ phiếu và tiền mã hóa. Các OTC cũng có thể phát sinh từ các chỉ số tài chính. Việc sử dụng các hợp đồng quyền chọn có thể sử dụng để phòng ngừa rủi ro xảy ra ở các vị thế hiện tại hoặc thực hiện việc buôn bán đầu cơ.
Những loại OTC phổ biến
Hợp đồng quyền chọn có nhiều loại khác nhau, mời bạn tham khảo thử:
OTC bán
OTC bán thì người mua cũng phải thực hiện trả phí cho người bán. Lúc này người mua quyền chọn sẽ được phép bán một lượng cổ phiếu nhất định theo mức giá được thỏa thuận ban đầu. Và khi người bán quyền chọn nhận phí sẽ có trách nhiệm bán bớt một lượng cổ phiếu theo mức giá đã thỏa thuận ban đầu.
OTC mua
Trong OTC này, người mua sẽ phải trả một khoản phí cho người bán. Đây được gọi là phí quyền chọn. Người mua quyền chọn này sẽ có quyền mua một lượng cổ phiếu nhất định căn cứ theo mức giá đã thỏa thuận. Người bán quyền chọn mua sẽ nhận số tiền phí này và có trách nhiệm bán đi một lượng cổ phiếu theo giá ban đầu đã được thỏa thuận.
OTC lãi suất
OTC lãi suất là việc thực hiện các giao dịch mà tài sản cơ sở của nó là lãi suất hoặc tài sản gắn liền với lãi suất. Trên thị trường tài chính lãi suất được gắn theo các hoạt động cho vay với sự tham gia các đối tượng khác nhau từ cá nhân đến doanh nghiệp, từ các tổ chwucs phi tài chính đến các tổ chức tài chính.
Hợp đồng quyền chọn lãi suất sẽ do các yếu tố cung cầu tín dụng, mức lạm phát hay chính sách chính phủ quyết định. Việc giao dịch OTC lãi suất cần phải tận dụng các cơ hội do sự biến động lãi suất để đem lại lợi nhuận.
OTC tỷ giá
Đây là loại hợp đồng quyền chọn thực hiện sự hoán đổi về giá ngoại tệ. Các doanh nghiệp thực hiện đồng thời hai giao dịch mua và bán một lượng ngoại tệ bất kỳ theo giá đã thỏa thuận. Kỳ hạn thanh toán và khối lượng ngoại tệ giao dịch sẽ được xác định tại thời điểm ký kết hợp đồng.
Hợp đồng kỳ hạn khác gì hợp đồng quyền chọn?
OTC và hợp đồng kỳ hạn đều là công cụ phái sinh, được thực hiện căn cứ vào tài sản cơ sở tại một thời điểm với mức giá đã xác định trước. Điểm khác nhau giữa OTC và hợp đồng kỳ hạn như sau:
| Chỉ tiêu so sánh | Hợp đồng quyền chọn | Hợp đồng kỳ hạn |
| Tính chuẩn hóa | Không cần chuẩn hóa các điều khoản, giá trị và khối lượng của tài sản cơ sở. Tài sản cơ sở có thể là loại tài sản bất kỳ nào. | Không cần chuẩn hóa các điều khoản, giá trị và khối lượng của tài sản cơ sở. Tài sản cơ sở có thể là loại tài sản bất kỳ nào. |
| Niêm yết | Không niêm yết, chỉ giao dịch trên thị trường OTC. | Không niêm yết, chỉ giao dịch trên thị trường OTC. Tính thanh khoản thấp. |
| Bù trừ và ký quỹ | Các bên tham gia giao dịch không cần thực hiện ký quỹ. Bên mua quyền chọn sẽ tiến hành trả phí sau khi ký kết hợp đồng. Bên bán sẽ thực hiện nghĩa vụ bán với bên mua. | Các bên tham gia giao dịch không cần thực hiện ký quỹ. |
| Tính bắt buộc | Người tham gia có quyền thực hiện tại ngày đáo hạn không tính nghĩa vụ. | Người tham gia có quyền thực hiện tại ngày đáo hạn không tính nghĩa vụ. |
Hợp đồng quyền chọn có ưu và nhược điểm gì?
OTC có những ưu nhược mà bạn cần phải nắm rõ:
Ưu điểm
- Có tính linh hoạt cao, có khả năng hình thành các giao dịch đa dạng.
- Đòn bẩy làm tăng tỷ suất sinh lời khi đầu tư.
- Giảm được rủi ro trước sự giảm cổ phiếu.
Nhược điểm
- Tốn chi phí thực hiện giao dịch.
- Tính thanh khoản thấp do chưa được niêm yết trên sàn chứng khoán.
- Đây là công cụ giao dịch phái sinh khá phức tạp.
Những đặc điểm của hợp đồng quyền chọn
Để hiểu rõ hơn về OTC thì bạn nên nắm rõ những đặc điểm này:
Chỉ giao dịch trên thị trường OTC
OTC không được niêm yết và giao dịch trên thị trường OTC. Do đó, tính thanh khoản của OTC thấp hơn so với các loại hợp đồng khác.
Không cần ký quỹ
Điểm cuối cùng là các bên tham gia OTC không cần phải thực hiện ký quỹ. Bên người mua quyền chọn sẽ phải trả phí sau khi ký hợp đồng. Người bán quyền chọn sẽ nhận được phí và thực hiện các nghĩa vụ đối với bên mua.
Không cần chuẩn hóa
Đặc điểm khác biệt của OTC trong chứng khoán phái sinh chính là không cần chuẩn hóa. Với hợp đồng này, bạn không cần chuẩn hóa các điều khoản, giá trị, khối lượng tài sản cơ bản. Tài sản của hợp đồng quyền chọn có thể là bất kỳ loại tài sản nào…
Trên đây là những thông tin về OTC trong giao dịch phái sinh mà các nhà đầu tư nên nắm rõ. Hiểu được nội dung và cách thức hoạt động của OTC sẽ giúp các nhà đầu tư giảm rủi ro trong quá trình thực hiện giao dịch.