Vào mỗi cuối ngày, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán sẽ tính lãi/lỗ vị thế của các nhà đầu tư. Từ đó đưa ra khoản chi phí cần thanh toán hàng ngày của các bạn. Nhằm giữ quyền lợi cho bản thân thì bạn nên biết cách tính lãi/lỗ của họ. Trong trường hợp có sai sót xảy ra thì bạn có thể tự tay kiểm toán, nhận biết. Ngược lại, nếu không biết thì các nhà đầu tư có thể sẽ phải trả nhiều tiền hơn mức cần thiết. Chính vì vậy mọi người nên tham khảo những nội dung bên dưới đây. Chúng mình sẽ hướng dẫn cách tính và ví dụ cụ thể, dễ hiểu nhất đấy.
Cách tính lãi – lỗ vị thế cuối ngày
Lãi lỗ được xác định trên dựa cơ sở chênh lệch giá thanh toán cuối ngày (DSP) với giá bình quân gia quyền theo số lượng (VWAP) của mỗi loại vị thế, tính riêng theo mã hợp đồng. Sau đó được bù trừ
ròng để xác định ra nghĩa vụ thanh toán cuối cùng của nhà đầu tư.
Công thức tính giá trị lãi lỗ vị thế cuối ngày: VM cuối ngày = (DSPt – VWAP) x Số hợp đồng x Hệ số nhân (100.000).
Cụ thể:
- Trường hợp vị thế Mua (Long): VWAP= Giá bình quân gia quyền mua.
- Trường hợp vị thế Bán (Short): VWAP= Giá bình quân gia quyền bán.
- Số hợp đồng: dấu (+) nếu mở vị thế Mua (Long), dấu (-) nếu mở vị thế Bán (Short).
- Trường hợp không phát sinh giao dịch vị thế trong ngày VWAP = DSPt-1.
Ví dụ cụ thể về cách tính lãi/lỗ vị thế
Để mọi người dễ hiểu hơn về cách tính lãi/lỗ vị thế mỗi cuối ngày, bên dưới đây sẽ là ví dụ thực tiễn:
Ví dụ đối với mở vị thế mua
Trong phiên: Nhà đầu tư mở 3 vị thế mua Hợp đồng tương lai VN30F1907 giá 880. Sau đó mở tiếp 3 vị thế mua HĐTL VN30F1907 giá 890.
=> Giá bình quân quyền mua = (3 x 880+3 x 890) / 6=885
Cuối ngày: Giả sử nhà đầu tư vẫn giữ nguyên vị thế mua đến hết phiên và giá DSP = 890.
VM = (890-885) x 6 x 100.000= 3.000.000
=> Tài khoản lãi: 3.000.000VNĐ.
Ví dụ đối với mở vị thế mua và mở vị thế bán
Trong phiên: Nhà đầu tư mở 4 vị thế mua Hợp đồng tương lai VN30F1907 giá 880. Sau đó mở tiếp 1 vị thế mua HĐTL VN30F1907 giá 890.
=> Giá bình quân gia quyền mua= (4 x 880 + 1 x 890) / 5= 882.
Tiếp theo: Nhà đầu tư mở 4 vị thế bán Hợp đồng tương lai VN30F1907 giá 885
=> Giá bình quân gia quyền bán 885.
Cuối ngày: Giả sử nhà đầu tư giữ nguyên trạng thái tài khoản đến hết phiên, giá DSP = 890.
VM = (890-882) *5*100.000 + (890 – 885) x (-4) x 100.000 = 4.000.000 – 2.000.000 = 2.000.000.
=> Tài khoản lãi 2.000.000 VNĐ.
Vị thế trong cách tính lỗ lãi bên trên là gì?
Vị thế một chứng khoán phái sinh (position) là trạng thái giao dịch và khối lượng chứng khoán phái sinh còn hiệu lực mà nhà đầu tư đang nắm giữ tại thời điểm đó. Cụ thể, nhà đầu tư nắm giữ một vị thế trên thị trường hợp đồng tương lai khi mua hoặc bán hợp đồng tương lai đối với 1 tài sản cơ sở nhất định. Có hai loại vị thế hợp đồng tương lai mà nhà đầu tư có thể nắm giữ là:
- Vị thế mua (long position – người mua).
- Vị thế bán (short position – người bán).
Nhà đầu tư mở vị thế mua (tham gia vị thế mua) khi có nhu cầu mua tài sản cơ sở (ví dụ: chỉ số VN30) hoặc kỳ vọng giá của tài sản cơ sở đó sẽ tăng trong tương lai. Nhà đầu tư sẽ đặt lệnh mua hợp đồng trên thị trường và được khớp với lệnh đối ứng trên cơ sở về giá và khối lượng. Ngược lại, nhà đầu tư mở vị thế bán (tham gia vị thế bán) khi có nhu cầu bán tài sản cơ sở hoặc cho rằng giá của tài sản cơ sở đó sẽ giảm trong tương lai. Nhà đầu tư sẽ đặt lệnh bán hợp đồng trên thị trường và được khớp với lệnh đối ứng trên cơ sở về giá và khối lượng.